Filistin tarihi Filistin şehirlerinin kaderiyle iç içe geçmiştir. Hayfa, El Halil ve Yafa bir zamanlar Filistin'in kültür merkezleriydi. Nekbet (Büyük  Felaket) olarak bilinen 1948'teki etnik temizlik kampanyası sırasında İsrail çoğu Filistinliyi bu şehirlerden sürdü. Filistin kültürü ağır bir darbe aldı.

RAMEZ QAZMOUZ

YÖNETMEN

YİTİK ŞEHİRLER

Tarihsel olarak Filistin Arap dünyasında kültürlerin kesiştiği bir kavşak olmuştur. 20. yüzyıl başlarında tarım ve ticaret gelişti. Şehir yaşamı tiyatro, müzik ve edebiyatla canlılık kazandı. Filistin şehirleri Kahire, Beyrut ve Şam gibi diğer Arap başkentleriyle yakın ekonomik ve kültürel ilişkiye girdiler.

Siyonist strateji şehirli Filistin kültürünü zayıflatmak üzerine kuruluydu. Siyonistler Filistin şehirlerini amaçları için bir tehdit olarak gördü. Bu yüzden şehirlere karşı kırsaldan daha acımasız bir savaş yürüttüler.
ANTOINE SHALHAT
FİLİSTİNLİ ARAŞTIRMACI

İsrail'in kurulmasından önce, Yafa Filistin'in ticaret merkeziydi. Yafa'nın hikayelere konu olan limanı çok eski çağlardan beri Akdeniz'e açılan bir kapı işlevi görüyordu. 19.yüzyıl ve 20. yüzyıl başlarında Yafa parlak ekonomisiyle göz dolduruyordu.

 

Fabrikalar portakal küfesinden, sabuna ve zeytinyağına, pek çok şey üretiyordu. Gazete ve dergilerin çoğu Yafa'da basılıyordu. Şehir canlı ve zengin bir şehirdi.

Yafa Filistin'in ticari kapısıydı, tarım ve endüstri şehriydi.
BASEL GATTAS
FİLİSTİNLİ EKONOMİST

Filistin şehirlerinin başarılı geçmişleri Siyonistlerin "Filistin vatansız insanlar için insansız bir topraktı" hikayesini yalanlıyor. Tam tersine Filistin şehirleri Arap kültür ve medeniyetinin en önemli temsilcileriydi. Bu gerçeklik Arap dünyasının kalbinde kurulan Yahudi devletinin bu topraklara medeniyet getirdiği masalıyla çelişiyor. Etnik temizliğin ardından Siyonistler Filistin şehirlerini Filistin kimliğinden arındırıp, Filistin kültürel mirasını yok etmeye giriştiler.

Filistin şehirleri 1948'te yerle bir edildi. Bu durum Siyonistlerin Filistinlilerin kültürel mirası olmadığı iddiasına kanıt oluşturdu. Ama geçmişte Filistin şehirlerinde kültürel faaliyet olması Filistin'de Filistinlilerin varlığının en güçlü kanıtı.
ANTOINE SHALHAT
FİLİSTİNLİ ARAŞTIRMACI

İngiliz mandasının devam ettiği Nisan 1948'te Siyonist güçler Yafa ve Hayfa'yı ele geçirince, Filistinlilerin büyük çoğunluğu bu şehirlerden sürüldü. Filistinli akademisyen Dr. Raif Zreyk’e göre, kalan birkaç Filistinli aile hapishane gibi dikenli tellerin içinde yaşamaya zorlandı.

 

Filistin'in kalbi Yafa bir gece içinde durdu. Hayat sona erdi. Tüccarların kendi işyerlerine girmesi engellendi. Ailelerin evlerine girmesine mani olundu ve sonrasında bu evler İsrailliler tarafından yağmalandı. İsrail Filistinlileri dünyaya kültürsüz insanlar olarak gösterdi. İsrailliler Filistinli mültecilerin komşu Arap ülkelere giderek buradaki kültürlere tamamen adapte olduğunu ve Filistin kültürünün böylece yok olduğunu iddia ettiler.

 

Nekbet Filistin varlığını yok etmeyi planladı.
NADİRE ŞELHUB KEVORKYAN
KRİMİNOLOJİ UZMANI

Tarihi şehirleri olmadan Filistin kültürünün yeniden dirilmesi zor, hatta imkansız. Şu an yaşayan çoğu Filistinli 1948'ten sonra doğdu. Çoğunun kültürel mirasla yaşlı kuşaklardan aktarılan hikayelerden başka somut bir bağları yok. Filistin'in önemli şehirleri şu anda İsrail şehirleri.

Vadi El Salib Hayfa'da bir Arap mahallesiydi ama yok edildi. Pek çok Filistinli evlerini bulmak için Vadi El Salib'e geri gitti ama evlere yeni yerleşimciler tarafından el konulmuştu.
SUAD KARAMAN
FİLİSTİNLİ YAZAR

Eğer ararsanız, Filistin mirasının kalıntılarını hala görebilirsiniz. Filistin'in geçmişine dair bu küçük ipuçları, bir ülke haritadan silinse bile, kültürünün ayakta kaldığını gösteriyor. Filistin'in kültür mirasının, bir zamanların başarılarla dolu şehirlerinden daha dayanıklı olduğu ortada. Bu Filistin kültürünün İsrail işgalinden daha güçlü olduğunun kanıtı.

FİLMİ İZLEYİN

ETNİK TEMİZLİK

YEŞİL HAT

SİYONİZM

MÜLTECİ

EKİP

YÖNETMEN

RAMEZ QAZMOUZ

 

YAPIMCI

NIZAR YOUNES

 

GÖRSEL YÖNETMEN

MUWAFFAQ ODEH

 

EDİTÖR

ANMAR FAOUR

 

MÜZİK

KARIM MATAR

 

YAPIM ŞİRKETİ

ALARZ, PALESTINE

 

YÖNETİCİ PRODÜKTÖR

RAWAN DAMEN

 

YAPIM YILI

2011

 

AL JAZEERA TÜRK TARAFINDAN TÜRKÇEYE UYARLANMIŞTIR – 2013.

 

© TÜM HAKLARI AL JAZEERA'YA AİTTİR.

BAŞA DÖN

FİLİSTİN REMİKS

© AL JAZEERA MEDIA NETWORK,

2015